學習、詢問、尋找答案,向各方術數同好交流
與世界術數連接

術數社交學習平台討論區易理透析易學研討楚簡《周易·豫》卦再釋

  • 楚簡《周易·豫》卦再釋

    Posted by 乾清 on 3 10 月, 2006 在 8:31 上午

    [align=center][align=center][font=KaiTi_GB2312][size=15pt]廖名春[/size][/font][font=KaiTi_GB2312][size=15pt][/size][/font][/align][/align][align=center][align=center][font=SimSun](清华大学思想文化研究所,北京 100084)[/font][/align][/align][align=center][align=center][font=SimSun] [/font][/align][/align][align=center][align=center][font=SimSun] [/font][/align][/align][font=SimSun]上海博物館藏楚簡《周易·豫》卦共有簡兩支,其中的第一支在上海博物館書法展覽過,筆者[/font][font=SimSun]曾做過初步考釋。[/font][font=SimSun][font=SimSun][1][/font][/font][font=SimSun]現在,馬承源主編的《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》一書出版[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][2][/font][/size][/font][font=SimSun],又刊出了楚簡《周易·豫》卦的第二簡。這是可遇而不可求的良機。我們應該感謝楚簡的收購者和整理者。今根據楚簡照片和濮茅左的釋文、考釋,對楚簡《周易·豫》卦再做一次探討。不當之處,敬請方家指正。[/font][font=SimSun][/font]
    [align=center][align=center][font=SimSun][size=14pt]一[/size][/font][size=14pt] [/size][font=SimSun][size=14pt]卦名[/size][/font][font=SimSun][size=14pt]之义[/size][/font][size=14pt][/size][/align][/align][font=SimSun]濮茅左考釋:“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,讀為“豫”,或以為借作“娛”,訓樂、悅、怡。[/font][font=SimSun][font=SimSun][3][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]案,自古以來,注家[/font][font=SimSun]皆訓“豫”為“樂”。其實,“豫”當訓為“大”。我曾經討論過:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]秦簡《歸藏》“豫”作“介”。王明欽認為:“秦簡《歸藏》的‘介’和傳本《歸藏》的‘分’……是由於形近訛誤所致。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][4][/font][/font][font=SimSun]這是正確的。但“介”與“分”何者為是呢?還值得繼續探討。筆者認為:傳本“分”當係“介”字之誤。《爾雅·釋詁上》:“介,大也。”《易·晉》:“受茲介福,于其王母。”王弼注:“受茲大福。”《文選·張衡〈思玄賦〉》:“遇九皋之介鳥兮,怨素意之不逞。”舊注:“介,大也。”[/font][font=SimSun]上海簡本“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,帛書易傳作“余”,帛書易經本作“餘”。“餘”、“豫”音義皆近,故可通用。“餘”[/font][font=SimSun]从[/font][font=SimSun]“余”聲,“豫”[/font][font=SimSun]从[/font][font=SimSun]“予”聲。“餘”有饒、多義,而“豫”《說文》以為“象之大者”,當有大義。兩字義當相近。“介”有大訓,與“餘”、“豫”同義。如作“分”,“餘”、“豫”的異文就不好解釋。由是可知,秦簡《歸藏》作“介”是正確的,傳本《歸藏》作“分”確是形近而誤。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]卦名“豫”當訓為“大”而不當訓為“樂”。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]第一,从秦簡《歸藏》來看,“豫”義為大,與“介”是義同通用,如訓為樂,則秦簡《歸藏》卦名“介”(實際也包括傳本《歸藏》卦名“分”)無从解釋。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]第二,“豫”訓為“大”符合《說文》“象之大者”之說。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]第三,豫與謙為反對卦,其義當與泰否、損益等同,一正一反。“豫”訓為“大”即驕傲自大,與謙卦謙虛之義正相對,如訓為“樂”,相反之義則不明顯。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]第四,《雜卦》是以兩卦對舉見義的形式揭示《周易》六十四卦卦德的專論,其解釋方法是“以異相明”,即通過揭示兩卦的對立關係來凸顯其各自的意義。如:“《乾》剛《坤》柔,《比》樂《師》憂,《臨》、《觀》之義,或與或求。”《乾》卦和《坤》卦陰陽相錯,卦畫相對,其德性“剛”與“柔”也相反;《比》和《師》卦卦畫相綜,互相反對,其德性“樂”和“憂”也相反;《臨》卦和《觀》卦卦畫為覆,其義也相反,一是與人,一是營求。其解說《謙》、《豫》之義也是如此:“《謙》輕而《豫》怠也。”“輕”就是自賤,就是小。《孟子·盡心下》:“民為貴,社稷次之,君為輕。”《史記·平准書》:“錢益多而輕,物益少而貴。”裴駰《集解》:“瓉曰:‘輕亦賤也。’”《說文·心部》:“怠,慢也。”“慢,不畏也。”《廣韻·諫韻》:“慢,倨也。”《周易·繫辭傳上》:“上慢下暴。”孔穎達疏:“小人居上位必驕慢,而在下必暴虐。”由此可知《雜卦》“《謙》輕而《豫》怠”是說《謙》卦之義為自賤、謙虛而《豫》卦之義為傲慢、自大。以豫為大與《雜卦》之說正合。[/font][font=SimSun][font=SimSun][5][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]以“豫”為大,亦見於其他文獻。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]《大戴禮記·五帝德》:“[/font][font=宋体繁体]富而不驕,貴而不豫。[/font][font=SimSun]”王聘珍:“[/font][font=宋体繁体]豫,谓逸豫。[/font][font=SimSun]”[/font][font=SimSun][font=SimSun][6][/font][/font][font=SimSun]其實,“[/font][font=宋体繁体]豫[/font][font=SimSun]”與“[/font][font=宋体繁体]驕[/font][font=SimSun]”對舉,自大義非常清楚。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]文献多有“豫賈”之說。如《[/font][font=宋体繁体]荀子[/font][font=SimSun]·[/font][font=宋体繁体]儒效[/font][font=SimSun]》:“魯之鬻牛马者不豫賈。”《淮南子·覧冥》:“道不拾遺,市不豫賈。”《泰族》:“[/font][font=宋体繁体]孔子為魯司寇,道不拾遺,市買不豫賈。[/font][font=SimSun]”《史记·循吏列传》:“[/font][font=宋体繁体]二年,市不豫賈。三年,門不夜關,道不拾遺。[/font][font=SimSun]”《說苑·反質》:“[/font][font=宋体繁体]徒師沼治魏而市無豫賈,郤辛治陽而道不拾遺。[/font][font=SimSun]”[/font][font=宋体繁体]唐人楊倞的解释是:“[/font][font=SimSun]豫賈,豫定為高價也。粥牛馬者不敢高價。[/font][font=宋体繁体][/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][7][/font][/size][/font][font=SimSun]王引之不同意楊倞注,說:“誤與賈疏同。豫,或作儲。《孔子家語[/font][font=SimSun]·相魯[/font][font=SimSun]》篇:‘[/font][font=SimSun]孔子為政三月,則鬻牛馬者不儲賈。[/font][font=SimSun]’儲與奢古音相近。《說文》曰:‘奢,張也。’《爾雅》曰:‘侜張,誑也。’亦古訓之相因者。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][8][/font][/size][/font][font=SimSun]其實,“豫賈”就是抬高物價。本來不值如此多錢,故意高報,虛大其價。“豫”的本義還是高、大。又作“[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]”,讀為“奢”,訓為“張”,也還是本於大義。即使訓為“誑”,“誑”从“狂聲”,還是以大言欺人。[/font][font=SimSun]段玉裁《說文解字注》:“豫,[/font][font=SimSun]象之大者。引伸之,凡大皆偁豫。[/font][font=SimSun]”應該是有根據的。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]卦辭[/font][font=SimSun]“豫,利建侯行師”,是說在自大之時,建立諸侯,借助盟友出師作戰則有利。換言之,就是說由自己出面做事則不利。為什麽?因為自高自大,就會失去人心。而“建侯行師”,就是團結人,就是非“豫”了。[/font][font=SimSun][/font]
    [align=center][align=center][font=SimSun][size=14pt]二[/size][/font][size=14pt] [/size][font=SimSun][size=14pt]初六和六二爻辭[/size][/font][size=14pt][/size][/align][/align][font=SimSun]楚簡初六爻辭為“鳴[/font] [font=SimSun],凶”,濮茅左考釋:“鳴”,名。[/font][font=SimSun]鳴者,聲名聞於外。小人得志忘形,悅豫過甚,而驕奢放恣,無所不為,有聲名虚譽以聞於外,而致其凶咎,人無遠慮,必有近忧,故樂不可極,志不可滿,人理之常。“凶”,志窮於悅樂之故。[/font][font=SimSun][font=SimSun][9][/font][/font]
    [font=SimSun]案:王弼注:“處豫之初,而特得志于上,樂過則淫,志窮則凶,豫何可鳴?”孔穎達疏:“‘鳴豫’者,處豫之初,而獨得應於四,逸豫之甚,是聲鳴於豫。[/font][font=SimSun]但逸樂之極,過則淫荒。[/font][font=SimSun]獨得于樂,所以‘凶’也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][10][/font][/font][font=SimSun]皆是以“鳴豫”為以“逸豫”、“逸樂”而名聞。如上所述,“豫”為“大”,如本於《[/font][font=SimSun]廣雅·釋詁三[/font][font=SimSun]》“鳴,名也”之訓,“鳴豫”則當解為以“自大”而聞名。《小象傳》曰:“初六‘鳴豫’,志窮凶也。”“窮”,極。“志窮”,[/font][font=SimSun]驕傲自大到了極致,也就是出了名。所以爻辭“[/font][font=SimSun]鳴豫,凶[/font][font=SimSun]”,[/font][font=SimSun]是说以[/font][font=SimSun]驕傲自大而聞名[/font][font=SimSun],就会有凶險。[/font]

    [font=SimSun]楚簡六二爻辭“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]于石,不冬日,貞,吉[/font][font=SimSun]”,濮茅左考釋:“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,从矢、从介,《說文》所无,马王堆汉墓帛书《周易》作“疥”,今本《周易》作“介”,讀為“介”。《经典释文》:“介,古文作砎。”《類篇》:“砎,硬也,或从界。砎,一曰磨也。”介于石,兩石相摩擊而出火之意,介然守其[/font][font=SimSun]節[/font][font=SimSun]操,堅劲如石,行其正道,上交不諂,下交不瀆,明道達理。[/font][font=SimSun][font=SimSun][11][/font][/font]
    [font=SimSun]案:我曾經發表過如下意見:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,帛書易經本作“疥”,王弼本、帛書《繫辭》引皆作“介”。“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”字不見於字書,疑為“介”字的繁文。《廣雅·釋詁一》:“矢,正也。”當為“介”字增加的義符。《經典釋文》[/font][font=SimSun]云[/font][font=SimSun]:“介,古文作砎……馬作扴……”《說文·疒部》:“疥[/font][font=SimSun],[/font][font=SimSun]搔也。[/font][font=SimSun]从[/font][font=SimSun]疒,介聲。”“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”、“砎”、“扴”字也从介聲。故“介”與“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”、“疥”、“砎”、“扴”可通用。[/font][font=SimSun][font=SimSun][12][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]王弼注:“處豫之時,得位履中,安夫貞正,不求苟豫者也。順不苟从,豫不違中,是以上交不諂,下交不瀆。明禍福之所生,故不苟說;辯必然之理,故不改其操介如石焉,‘不終日’明矣。”孔穎達疏:“‘介于石’者,得位履中,安夫貞正,不苟求逸豫,上交不諂,下交不瀆,知幾事之初始,明禍福之所生,不苟求逸豫,守志耿介似于石。然見幾之速,不待終竟一日,去惡修善,恒守正得吉也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][13][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]所谓“其操介如石焉”、“守志耿介似于石”,都是以“[/font][font=SimSun]節[/font][font=SimSun]操”釋“介”。[/font]
    [font=SimSun]“介”之“節操”義實从“堅固”義引申出。《正字通·人部》:“凡堅確不拔亦曰介。”《荀子·修身》:“善在身介然,必以自好也。”楊倞注:“介然,堅固貌。”由此,又引申出“獨”、“特”義。《廣雅·釋詁三》:“介,獨也。”《左傳·昭公十四年》:“养老疾,收介特。”孔颖達疏:“介亦特之義也。”《韩非子·外儲說左下》:“夫介異於人臣,而獨忠於主。[/font][font=SimSun]”[/font][font=SimSun]由此,“介”[/font][font=SimSun]也有了“大”訓。例見上文。[/font]
    [font=SimSun]所以,爻辭“介于石”,實為“堅于石”、“固于石”,引申之,則為“[/font][font=SimSun]孤傲如石[/font][font=SimSun]”,此“介”字義則近於“豫”了。爻辭“介于石,[/font][font=SimSun]不終日,貞吉[/font][font=SimSun]”,是說象石山一样[/font][font=SimSun]孤傲,[/font][font=SimSun]坚持不了多久。只有贞正,才会吉利。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]《繫辭傳》:“子曰:‘知幾其神乎?君子上交不諂,下交不瀆,其知幾乎?幾者,動之微,吉之先見者也。君子見幾而作,不俟終日。《易》曰:“介于石,不終日,貞吉。”介如石焉,寧用終日,斷可識矣!君子知微知彰,知柔知剛,萬夫之望。’”帛書《繫辭傳》同。所谓“君子上交不諂,下交不瀆”,正是釋“介于石”。君子正是“耿介似石”、“[/font][font=SimSun]孤傲如石[/font][font=SimSun]”,所以才“上交不諂,下交不瀆”。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]《白虎通·諫諍》:“《援神契》曰:‘三諫,待放復三年,盡惓惓也。’所以言放者,臣為君諱,若言有罪放之也。所諫事已行者,遂去不留。凡待放者,冀君用其言耳;事已行,災咎將至,無為留之。《易》曰:“介于石,不終日,貞吉。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][14][/font][/font][font=SimSun]此引爻辭證因“諫”而獲罪,正是“上交不諂”,耿介、[/font][font=SimSun]孤傲。[/font][font=SimSun][/font]
    [align=center][align=center][font=SimSun][size=14pt]三[/size][/font][font=SimSun][size=14pt] [/size][/font][font=SimSun][size=14pt]六三爻辭[/size][/font][font=SimSun][size=14pt][/size][/font][/align][/align][font=SimSun]楚簡《豫》卦六三爻辭濮茅左釋文:“可[/font] [font=FangSong_GB2312]𢘓[/font][font=SimSun],[/font][font=FangSong_GB2312]𨒈[/font][font=SimSun]又[/font][font=FangSong_GB2312]𢘓[/font][font=SimSun]。”考釋:“可”,讀為“阿”,偏私,偏袒。[/font][font=SimSun][font=SimSun][15][/font][/font]
    [font=SimSun]案,我曾經發表過如下意見:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]“可”,阜陽漢簡[/font][font=SimSun]69[/font][font=SimSun]號簡作“歌”,帛書《易經》本作“杅”,王弼本作“盱”。《經典釋文》云:“子夏作紆,京作汙,姚作旴。”案《說文》稱“歌”“或从言”。《余義鍾》、《蔡侯編鐘》“歌”字从言从可,作“訶”。郭店楚簡“訶”字一見於《窮達以時》第[/font][font=SimSun]5[/font][font=SimSun]簡,二見於《性自命出》第[/font][font=SimSun]24[/font][font=SimSun]簡,皆讀為“歌”。“可”當為“訶”(歌)之借字。《經典釋文》云:“盱,香於反。睢盱也。向云‘睢盱,小人喜悅之貌。’”孔穎達疏:“盱謂睢盱。睢盱者,喜說之貌。”《莊子·寓言》:“睢睢盱盱。”郭象注:“睢睢盱盱,跋扈之貌。”喜悅、跋扈與歌皆為表現豫樂之狀,義有相通。“杅”、“盱”、“紆”、“汙”、“旴”皆从“于”得聲,當為“盱”字之借。[/font][font=SimSun][font=SimSun][16][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]以“訶”(歌)為本字應該是正確的[/font][font=SimSun],[/font][font=SimSun]我們可看馬王堆帛書《二三子》篇的解說:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]卦曰:“盱予,悔。”孔子曰:“此言鼓樂而不戒患也。夫忘亡者必亡,忘民[/font][font=SimSun][[/font][font=SimSun]者必[/font][font=SimSun]][/font][font=SimSun]□□□□□□□□□行□□至者,其病亦至,不可辟,禍福或辜,□□□□□□□□□□□□□□方行,禍福畢至,智者知之,故廏客恐懼,日慎一日,猷有詖行。卒至之患,‘盱予’而不[/font][font=SimSun][[/font][font=SimSun]‘悔’者,未之有也[/font][font=SimSun]] [/font][font=SimSun]。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][17][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=STKaiti] [/font]
    [font=SimSun]儘管帛書有殘缺,但以“鼓樂”釋“盱”的意思非常清楚。《詩·大雅·行葦》:“[/font][font=SimSun]嘉肴脾臄,或歌或咢。[/font][font=SimSun]”毛傳:“歌者比於琴瑟也。徒擊鼓曰咢。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][18][/font][/size][/font][font=SimSun]《禮記·檀弓下》:“[/font][font=SimSun]歌於斯,哭於斯,聚國族於斯。[/font][font=SimSun]”孔穎達疏:“[/font][font=SimSun]歌謂祭祀時奏樂也。[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][19][/font][/size][/font][font=SimSun]《左传·哀公十一年》:“命其徒歌虞殯。”孔穎達疏:“歌者,樂也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][20][/font][/size][/font][font=SimSun]《周禮·春官·女巫》:“歌哭而請。”贾公彦疏:“歌者,樂也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][21][/font][/size][/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]奏樂[/font][font=SimSun]”即“鼓樂”,可見“盱”就是“歌”。楚簡寫作“可”,實質是[/font][font=SimSun]“訶”之借字。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]“[/font][font=FangSong_GB2312]𨒈[/font][font=SimSun][/font][font=FangSong_GB2312]𢘓[/font][font=SimSun]”之“又”,王弼本等作“有”,《小象傳》引同。帛書《易經》本與阜陽漢簡本皆作“有”。从爻義看,“訶豫”已有“悔”,“遲”則又有“悔”,是悔上加悔。當以楚簡之“又”為本字。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]因此,[/font][font=SimSun]六三[/font][font=SimSun]爻辭當作:“訶豫,悔;遲,又悔。”是說,[/font][font=SimSun]鼓樂而洋洋自得,[/font][font=SimSun]會有悔恨;悔悟太遲,就會悔上加悔。[/font][font=SimSun][/font]
    [align=center][align=center][font=SimSun][size=14pt]四[/size][/font][font=SimSun][size=14pt] [/size][/font][font=SimSun][size=14pt]九四爻辭[/size][/font][font=SimSun][size=14pt][/size][/font][/align][/align][font=SimSun]楚簡《豫》卦九四爻辭濮茅左釋文:“猷[/font] [font=SimSun],大又[/font] [font=SimSun];母[/font] [font=SimSun],[/font] [font=SimSun]欲[/font] [font=SimSun]。”考釋:“猷[/font] [font=SimSun]”,[/font][font=SimSun]讀為“猶豫”,遲疑不決。“母”,讀為“毋”,與“勿”通用。“[/font] [font=SimSun]”,从頁、从矣聲,《說文》所無,讀為“疑”。“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,通“朋”。“欲”,音通“盍”。“盍”,《爾雅注疏》邢昺疏:“盍者,眾合也。”“[/font] [font=SimSun]”,同“適”。《玉篇》:“適,得也,往也;又音滴,从也。”《羣經音辨》:“適,正也。”“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun](朋)欲(盍)[/font] [font=SimSun]”,朋類盍聚而从。[/font][font=SimSun][font=SimSun][22][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]案,楚简此條爻辞,我曾在《管窥》一文中做过詳細考證[/font][font=SimSun][font=SimSun][23][/font][/font][font=SimSun],但也还有一些問題,須重新討論。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]楚簡“猷”,帛書《易經》本作“允”,王弼本作“由”。《經典釋文》:“馬作猶,云猶豫,疑也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][24][/font][/font][font=SimSun]“猷”即“猶”,楚簡本與馬融本同。“由”與“猶”音同,故可通用。“允”,帛書整理小組《釋文》以為“冘”之誤字[/font][font=SimSun][font=SimSun][25][/font][/font][font=SimSun],其說是。“冘”與“由”、“猶”音近,也可通用。朱駿聲《說文通訓定聲》曰:“冘,轉聲亦讀如由,緩行之狀也。”《後漢書·來歙傳》:“冘豫不決。”李賢注:“冘豫,狐疑也。”《竇武傳》:“太后冘豫未忍。”李賢注:“冘豫不定也。”《馬援傳》:“冘豫不決。”李賢注:“遲疑未定也。”《說文解字段注》:“古籍內冘豫義同猶豫。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][26][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]關於“由豫”的解釋,眾說紛紜。侯果以“莫不由之,以得其豫”為說[/font][font=SimSun][font=SimSun][27][/font][/font][font=SimSun],王弼承之[/font][font=SimSun][font=SimSun][28][/font][/font][font=SimSun]。虞翻以“自从也”、鄭玄以“用也”釋“由”[/font][font=SimSun][font=SimSun][29][/font][/font][font=SimSun],皆屬一路。而馬融“由”作“猶”,以“猶豫”為“疑”。高亨則改字為訓,說:“由疑當作田,形似而誤。田,田獵。豫,享樂。田獵大有得,言人田獵以行樂則大獲鳥獸,此是有益之享樂。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][30][/font][/font][font=SimSun]屈万里亦說:“由,疑与迪字古通訓,顺也。由豫,顺其意而豫樂也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][31][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]張立文以為高亨“說迂曲”[/font][font=SimSun][font=SimSun][32][/font][/font][font=SimSun]。从楚簡本、帛書本的異文看,高說確實可以排除。屈說恐怕也得如此。如依馬融說,“由”作“猶”,以“猶豫”為“疑”,但“猶豫”又何以“大有得”呢?還是說不清楚。侯果等說亦同。因此,還得另闢蹊徑。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]朱駿聲《說文通訓定聲·孚部》:“猶,假借為訧(尤)。”《詩·小雅·斯幹》:“兄及弟矣,式相好矣,無相尤矣。”可見“猷”通“尤”,義為罪、責。帛書《易經》本“由”作“允”,帛書整理小組釋文以為“冘”之誤字。而“冘”即“訦”。義為憤怒呵斥。卷子本《玉篇·言部》:“訦,《埤蒼》,怒呵也。”又《廣雅·釋詁一》:“抌,刺也。”與楚簡“猶”可相互印證。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]王弼本的“由豫”、楚簡的“[/font][font=SimSun]猷[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”、帛書本的“[/font][font=SimSun]允(冘)[/font][font=SimSun]豫”,本字都當作“尤豫”,指對驕傲自大的批評。因為“滿招損”,所以批評指責驕傲自大,才會“大有得”。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]“[/font] [font=SimSun]”,帛書易經本作“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,王弼本作“疑”。《說文》:“疑,惑也。从子、止、匕,矢聲。”“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”為“疑”之省文,省略了“止”。“[/font] [font=SimSun]”為“疑”之異構,省略了“止”,而以表人首的“頁”代“子”。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]“欲”,帛書易經本作“甲”,王弼本作“盍”。“盍”、“甲”音近通用,《說文》“嗑讀若甲”是為證。而“欲”與“盍”,一為屋部喻母,一為葉部匣母,聲母相近,而韻母不同,不好說“音通”。疑楚簡“欲”字當讀為“[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun]”。《說文·言部》:“訟,爭也。从言,公聲。[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun],古文訟。”“[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun]”為“訟”之古文。《論語·公冶長》:“吾未見能見其過而內自訟者也。”包咸注:“訟,猶責也。”而“盍”實為“[/font][font=SimSun]嗑[/font][font=SimSun]”之借字。“[/font][font=SimSun]嗑[/font][font=SimSun]”義為“[/font][font=SimSun]多言[/font][font=SimSun]”,與“[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun](訟)”乃同義通用。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,帛書易經本作“讒”,王弼本作“簪”。《經典釋文》:“簪,古文作貸,京作撍,馬作臧,荀作宗,虞作戠。”“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”字从啇从止,疑讀為“讁”。《詩·邶風·北門》:“[/font][font=SimSun]我入自外,室人交徧[/font][font=SimSun]讁[/font][font=SimSun]我。[/font][font=SimSun]”毛傳:“讁,責也。”《莊子·人间世》:“其言雖教,讁之實也。”成玄英疏:“讁,責也。”“讁”又作“謫”。《集韵·麥韻》:“謫,《說文》:‘罰也。’或作讁。”《广雅·释诂一》:“謫,責也。”《玉篇·言部》:“謫,咎也。”“簪”、“撍”音同,為“譖”字之借。“譖”、“讒”音近義通。而“謫”與“譖”、“讒”義同。楊樹達《釋臧》:“蓋臧本从臣从戈會意……甲文臧字皆象以戈刺臣之形,據形求義,初蓋不得為善。以愚考之,臧當以臧獲為本義也。”“臧”為奴隸的賤稱,名詞作動詞用,其義亦當與“讁”同。“宗”與“崇”常通用,“崇”从“宗”聲。《左傳·昭公三年》:“讒鼎之銘。”孔穎達《正義》引服虔云:“讒鼎《明堂位》所云‘崇鼎’是也。”可見“宗”、“讒”也能通用。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]“朋盍簪”的解釋也一直是聚訟不已。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]王弼、孔穎達、陸德明、《子夏傳》訓“簪”為“疾”,鄭玄訓“速”同,以為“朋盍簪”是“群朋合聚而疾來”[/font][font=SimSun][font=SimSun][33][/font][/font][font=SimSun]。而侯果訓“簪”為“冠簪”,以為“朋盍簪”是“朋从大合,若以簪篸之固括也”[/font][font=SimSun][font=SimSun][34][/font][/font][font=SimSun],程頤、耿南仲、何楷从之[/font][font=SimSun][font=SimSun][35][/font][/font][font=SimSun]。虞翻認為“簪”本作“戠”,聚會也[/font][font=SimSun][font=SimSun][36][/font][/font][font=SimSun]。惠棟从之,以為“坤為土,坎為水,一陽倡而眾陰應。若水土之相粘著,故云‘朋盍戠’。王弼从京本訛為簪”[/font][font=SimSun][font=SimSun][37][/font][/font][font=SimSun]。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]近人高亨別創新說,頗值得注意:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]盍疑借為嗑,《說文》:“嗑,多言也。”簪疑借為譖,簪、譖同聲系,古通用。京作撍,亦同聲系。其作貸、臧、宗、戠,亦一音之轉耳。《說文》:“譖,愬也。”《一切經音義》十七引《三蒼》“譖,讒也。”《廣雅·釋詁》:“譖,[/font][font=FangSong_GB2312]䛼[/font][font=SimSun]也。”《論語·顏淵篇》:“浸潤之譖。”皇疏:“譖,謗也。”《詩·雨無正》:“譖言則退。”《巷伯》:“謀欲譖人。”義並同。勿疑朋嗑譖者,謂勿疑朋友之多言而譖己也。《詩·桑柔》:“朋友已譖。”即謂朋友簪己。[/font][font=SimSun][font=SimSun][38][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=STKaiti] [/font]
    [font=SimSun]“朋盍簪”帛書《易經》本作“傰甲讒”,鄧球柏解為“親戚朋友說壞話。傰甲,親朋,親近。傰,借為朋。甲,借為狎。狎,親近”[/font][font=SimSun][font=SimSun][39][/font][/font][font=SimSun]。張立文本王弼注孔穎達疏之說,以為“‘讒’假借為‘簪’”,但又認為“‘簪’作‘讒’義亦通”,持兩可之說。[/font][font=SimSun][font=SimSun][40][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]楚簡本“堋欲[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”和帛書易經本“傰甲讒”是相通的。依高亨說,“盍疑借為嗑”而義為多言,則今本的“盍簪”即“嗑譖”,兩字皆為動詞,謂“多言而譖己”。帛書《易經》本之“讒”即“譖”。如此,“甲”亦即“嗑”之借字,不必讀為“狎”,訓為“親近”。楚簡本“欲[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”即“[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun](訟)讁”,與“嗑譖”辭異而義實同。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]《子夏傳》、王弼注訓“簪”為“疾”,鄭玄訓“速”,孔穎達疏以“疾來”申之。後之學者多本之。如清人宋翔鳳說:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]《說文》八篇下又云:“兓,朁朁,銳意也,从二旡。”按《說文》以“朁朁”為銳,則“朁”亦當訓疾。……《淮南·本經》云:“兵莫憯於志,而莫邪為下。”高誘注:“憯,猶利也。”《墨子·明鬼》云:“若此之憯遬。”是“憯”有疾速之義,故曰利曰銳。[/font][font=SimSun][font=SimSun][41][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]李富孫也說:[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]案《子夏傳》“簪”訓“疾”(王弼同),鄭義相同。《釋詁》:寁,速也。《釋文》云:本或作疌。《說文》:疌,疾也。張揖《古今字詁》[/font][font=FangSong_GB2312]𢈻[/font][font=SimSun]作撍。《埤蒼》云:撍,疾也。撍與簪同音,字形亦相似(簪、撍、寁又皆讀子感切)。陸希聲曰:撍,今捷字(捷本《說文》疌字)。王洙謂即《詩》不寁字。此並異字而同義。……段氏曰:古經無簪字,鄭云速也,實寁之假借字,寁、[/font][font=FangSong_GB2312]𢈻[/font][font=SimSun]、撍同字,[/font][font=FangSong_GB2312]𢈻[/font][font=SimSun]即寁,古宀、广通用。蓋《古今字詁》今字作[/font][font=FangSong_GB2312]𢈻[/font][font=SimSun],古字作撍也。戠當以音為聲,故與朁聲、疌聲為伍。[/font][font=SimSun][font=SimSun][42][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]今人徐芹庭說近同[/font][font=SimSun][font=SimSun][43][/font][/font][font=SimSun]。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]从《子夏傳》、王弼注的原文看,其所謂“疾”指“疾來”、“疾速”無疑。但筆者頗疑“疾”訓有更古的來源,只是《子夏傳》、王弼注作了錯誤的理解。“疾”有嫉妒、非難義。《戰國策·秦策五》:“其為人疾賢妒功臣。”《禮記·緇衣》:“君毋以小謀大,毋以遠言近,毋以內圖外,則大臣不怨,邇臣不疾,而遠臣不蔽矣。《葉(祭)公之顧命》曰:‘毋以小謀敗大作,毋以嬖禦人疾莊后,毋以嬖禦士疾莊士、大夫、卿士。’”所謂“疾”,其義與“讁”、“讒”、“譖”實同。很可能《子夏傳》、王弼注一類的作者,看到了前人的“疾”訓,未遑深思,卻往“疾速”的思路上想開了。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]如上所述,楚简《豫》卦九四爻辭當作:“尤豫,大有得,[/font][font=SimSun]勿疑朋[/font][font=FangSong_GB2312]䛦[/font][font=SimSun]讁[/font][font=SimSun]。”是說批評驕傲自大,會大有所得,不要懷疑是朋友在說你的壞話。[/font]
    [align=center][align=center][font=SimSun][size=14pt]五[/size][/font][size=14pt] [/size][font=SimSun][size=14pt]六五和上六爻辭[/size][/font][size=14pt][/size][/align][/align][font=SimSun]楚簡[/font][font=SimSun]六五爻辭“[/font][font=SimSun]貞疾,恆不死[/font][font=SimSun]”,王弼本、帛書《易經》本同。[/font][font=SimSun]《小象傳》:“六五,‘貞疾’,乘剛也;‘[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]不死’,中未亡也。”[/font][font=SimSun]虞翻:“恒,常也。坎為疾。應在坤,坤為死。震為反生。位在震中,與坤體絕。故‘貞疾,恒不死’也。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][44][/font][/font][font=SimSun]王弼、孔穎達:“四以剛動為豫之主,專權執制,非已所乘,故不敢與四專權。而又居中處尊,未可得亡滅之,是以必常至於貞疾,恒得不死而已。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][45][/font][/font][font=SimSun]程頤《易傳》:“居得君位,貞也。受制於下,有疾苦也。六居尊位,權雖失而位未亡也。故云‘貞疾,恒不死’,言貞而有疾,常疾而不死。”[/font][font=SimSun][font=SimSun][46][/font][/font][font=SimSun]不是以互體就是以爻位說為解,與豫卦卦義無涉。其實“[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]”當訓正,“疾”指驕傲自大之疾。“[/font][font=SimSun]貞疾[/font][font=SimSun]”,就是正疾,指纠正驕傲自大的毛病。爻辭“[/font][font=SimSun]貞疾,恒不死[/font][font=SimSun]”,是說纠正驕傲自大的毛病,就會永不敗亡。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun] [/font]
    [font=SimSun]楚簡[/font][font=SimSun]上六[/font][font=SimSun]爻辭濮茅左釋文:“[/font][font=SimSun]杲[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun],成又愈,亡咎。[/font][font=SimSun]”考釋:“[/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”,疑“杲”字,《說文·木部》:“杲,明也,从日在木上。”馬王堆漢墓帛書《周易》、今本《周易》均作“冥”,則日當在木下,為“杳”字,《說文·木部》:“杳,冥也,从日在木下。”疑“冥”當讀為“明”,如此,則與簡文合。明白豫之極,樂過無節,智冥無知,以至凶咎;成功在於變化,變惡為善,能渝變則可以无咎。[/font][font=SimSun][font=SimSun][47][/font][/font][font=SimSun][/font]
    [font=宋体繁体]案:“[/font] [font=宋体繁体]”字,如依濮說上从日下从木,疑為“冥”字之省訛。[/font][font=宋体繁体]“冥”字《詛楚文》作“[/font] [font=宋体繁体]”,从“旲”[/font] [font=宋体繁体]从“冖”。[/font][font=宋体繁体]疑“冥”省為“旲”,“旲”又訛為“杲”。但楚簡《革》卦“日”字兩見,皆作“[/font] [font=宋体繁体]”而不作“[/font] [font=宋体繁体]”。[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][48][/font][/size][/font][font=宋体繁体]疑“[/font] [font=宋体繁体]”即上博簡《容成氏》第三十七簡之“[/font][font=SimSun][size=12pt] [/size][/font][font=宋体繁体]”字。劉釗認為:“此是會意字,即‘眇’字的本字,本像‘目’一邊明亮一邊暗昧形,‘眇’則為後起的形聲字。[/font][font=宋体繁体]”[/font][font=SimSun][font=SimSun][size=10][49][/font][/size][/font][font=宋体繁体]如劉說可信,“[/font] [font=宋体繁体]”字則當隸定為“[/font] [font=宋体繁体]”。其義為不明,與帛書本、熹平石經本、王弼本等的“冥”字含義當同。楚簡上六爻辭“[/font] [font=宋体繁体],成又愈,亡咎”即“冥豫,成有渝,无咎”,“成”當讀為“誠”。是說消除驕傲自大,誠心改正,則可无咎。[/font][font=SimSun][/font]
    [font=SimSun]又案:此文寫完後,讀到簡帛網上陳偉[/font][font=SimSun][font=SimSun][50][/font][/font][font=SimSun]、徐在國文,特別是徐文指出:[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun] [/font][font=SimSun]”字[/font][font=SimSun]當分析為從“木”、“冥”聲,釋為“榠”。“榠”字又見於信陽簡、包山簡、曾侯乙墓簡,李零先生早已釋為“榠”(《讀楚系簡帛文字編》,《出土文獻研究》第五集[/font][font=SimSun]147[/font][font=SimSun]頁,科學出版社[/font][font=SimSun]1999[/font][font=SimSun]),頗具卓識。簡文“榠”當讀為“冥”。[/font][font=SimSun][font=SimSun][51][/font][/font][font=SimSun]其說為是。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][1][/size][/font][/font][font=SimSun]廖名春:《上海博物館藏楚簡〈周易〉管窺》,《周易研究》[/font][font=SimSun]2000[/font][font=SimSun]年第[/font][font=SimSun]3[/font][font=SimSun]期,[/font][font=SimSun]22[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]27[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][2][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,上海古籍出版社,[/font][font=SimSun]2003[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]12[/font][font=SimSun]月。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][3][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]156[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][4][/size][/font][/font][font=SimSun]王明欽:《王家台秦墓竹簡概述》,[/font][font=SimSun]15[/font][font=SimSun]頁,“新出簡帛國際學術研討會”論文,北京大學,[/font][font=SimSun]2000[/font][font=SimSun]年[/font][font=SimSun]8[/font][font=SimSun]月。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][size=9pt][font=SimSun][size=9pt][5][/size][/font][/size][/font][font=SimSun][size=9pt]廖名春:《秦簡〈歸藏〉管窺》,《周易研究》[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]2001[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]年[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]2[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]期,[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]15[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]?[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]16[/size][/font][font=SimSun][size=9pt]頁。[/size][/font][font=SimSun][size=9pt][/size][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][6][/size][/font][/font][font=SimSun]王聘珍:《大戴禮記解詁》,[/font][font=SimSun]121[/font][font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font][font=SimSun]1983[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][7][/size][/font][/font][font=SimSun]王先謙:《荀子集解》卷八,[/font][font=SimSun]76[/font][font=SimSun]頁,《諸子集成》第二冊,上海:中華書局,[/font][font=SimSun]1954[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][8][/size][/font][/font][font=SimSun]王引之:《經義述聞》卷八,[/font][font=SimSun]204[/font][font=SimSun]頁,南京:江蘇古籍出版社,[/font][font=SimSun]1985[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][9][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]156[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][10][/size][/font][/font][font=SimSun]孔穎達:《周易正義》卷二,《十三經注疏》,[/font][font=SimSun]32[/font][font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font][font=SimSun]1980[/font][font=SimSun]年。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][11][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]156[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][12][/size][/font][/font][font=SimSun]廖名春:《上海博物館藏楚簡〈周易〉管窺》,《周易研究》[/font][font=SimSun]2000[/font][font=SimSun]年[/font][font=SimSun]3[/font][font=SimSun]期,[/font][font=SimSun]22[/font][font=SimSun]頁。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][13][/size][/font][/font][font=SimSun]孔穎達:《周易正義》卷二,《十三經注疏》,[/font][font=SimSun]32[/font][font=SimSun]頁。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][14][/size][/font][/font][font=SimSun]陈立:《白虎通疏證》卷五,[/font]229[font=SimSun]?[/font]230[font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font]1994[font=SimSun]年。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][15][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]157[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][16][/size][/font][/font][font=SimSun]廖名春:《上海博物館藏楚簡〈周易〉管窺》,《周易研究》[/font][font=SimSun]2000[/font][font=SimSun]年[/font][font=SimSun]3[/font][font=SimSun]期,[/font][font=SimSun]23[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][17][/size][/font][/font][font=SimSun]廖名春:《馬王堆帛書周易經傳釋文》,楊世文等編:《易學集成》第三卷,[/font][font=SimSun]3029[/font][font=SimSun]頁,成都:四川大學出版社,[/font][font=SimSun]1998[/font][font=SimSun]年。有改動,有新補。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][18][/size][/font][/font][font=SimSun]鄭玄箋、孔穎達疏:《毛詩正義》卷十七之二,《十三經注疏》本,[/font][font=SimSun]534[/font][font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font][font=SimSun]1980[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][19][/size][/font][/font][font=SimSun]鄭玄箋、孔穎達疏:《禮記正義》卷十,《十三經注疏》本,[/font][font=SimSun]1315[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][20][/size][/font][/font][font=SimSun]杜預注、孔穎達疏:《春秋左傳正義》卷五十八,《十三經注疏》本,[/font][font=SimSun]2166[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][21][/size][/font][/font][font=SimSun]鄭玄注、孔穎達疏:《周禮注疏》卷二十六,《十三經注疏》本,[/font][font=SimSun]817[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][22][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]157[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][23][/size][/font][/font][font=SimSun]廖名春:《上海博物館藏楚簡〈周易〉管窺》,《周易研究》[/font][font=SimSun]2000[/font][font=SimSun]年[/font][font=SimSun]3[/font][font=SimSun]期,[/font][font=SimSun]23[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]25[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][24][/size][/font][/font][font=SimSun]陸德明:《周易音義》,《經典釋文》卷第二,[/font][font=SimSun]22[/font][font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font][font=SimSun]1983[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][25][/size][/font][/font][font=SimSun]馬王堆漢墓帛書整理小組:《馬王堆帛書〈六十四卦〉釋文》,《文物》[/font][font=SimSun]1984[/font][font=SimSun]年[/font][font=SimSun]3[/font][font=SimSun]期,[/font][font=SimSun]4[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][26][/size][/font][/font][font=SimSun]張立文:《帛書周易注譯》,[/font][font=SimSun]256[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]257[/font][font=SimSun]頁,鄭州:中州古籍出版社,[/font][font=SimSun]1992[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][27][/size][/font][/font][font=SimSun]李鼎祚:《周易集解》卷第四[/font][font=SimSun],[/font][font=SimSun]北京:中國書店,[/font][font=SimSun]1984[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][28][/size][/font][/font][font=SimSun]孔穎達:《周易正義》卷二,《十三經注疏》,[/font][font=SimSun]32[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][29][/size][/font][/font][font=SimSun]陸德明:《周易音義》,《經典釋文》卷第二,[/font][font=SimSun]22[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][30][/size][/font][/font][font=SimSun]高亨:《周易大傳今注》,[/font][font=SimSun]189[/font][font=SimSun]頁,濟南:齊魯書社,[/font][font=SimSun]1979[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][31][/size][/font][/font][font=SimSun]屈萬[/font][font=SimSun]里[/font][font=SimSun]:《學易劄記》,《讀易三種》,[/font][font=SimSun]504[/font][font=SimSun]頁,臺北:聯經出版事業公司,[/font][font=SimSun]1983[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][32][/size][/font][/font][font=SimSun]張立文:《帛書周易注譯》,[/font][font=SimSun]256[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][33][/size][/font][/font][font=SimSun]孔穎達:《周易正義》卷二,《十三經注疏》,[/font][font=SimSun]32[/font][font=SimSun]頁;陸德明:《周易音義》卷第二,《經典釋文》,[/font][font=SimSun]22[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][34][/size][/font][/font][font=SimSun]李鼎祚:《周易集解》卷第四。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][35][/size][/font][/font][font=SimSun]李光地:《周易折中》,[/font][font=SimSun]160[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]161[/font][font=SimSun]頁,成都:巴蜀書社,[/font][font=SimSun]1998[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][36][/size][/font][/font][font=SimSun]李鼎祚:《周易集解》卷第四。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][37][/size][/font][/font][font=SimSun]李富孫:《易經異文釋》,《清經解續編》第[/font][font=SimSun]2[/font][font=SimSun]冊,[/font][font=SimSun]1314[/font][font=SimSun]頁,上海:上海書店,[/font][font=SimSun]1988[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][38][/size][/font][/font][font=SimSun]高亨:《周易古經今注》(重訂本)[/font][font=SimSun]209[/font][font=SimSun]頁,北京:中華書局,[/font][font=SimSun]1984[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][39][/size][/font][/font][font=SimSun]鄧球柏:《帛書周易校釋》,[/font][font=SimSun]186[/font][font=SimSun]頁,長沙:湖南人民出版社,[/font][font=SimSun]1987[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][40][/size][/font][/font][font=SimSun]張立文:《帛書周易注譯》,[/font][font=SimSun]257[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]258[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][41][/size][/font][/font][font=SimSun]宋翔鳳:《周易考異》,《清經解續編》第[/font][font=SimSun]2[/font][font=SimSun]冊,[/font][font=SimSun]505[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][42][/size][/font][/font][font=SimSun]李富孫:《易經異文釋》,《清經解續編》第[/font][font=SimSun]2[/font][font=SimSun]冊,[/font][font=SimSun]1314[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][43][/size][/font][/font][font=SimSun]徐芹庭:《周易異文考》,[/font][font=SimSun]42[/font][font=SimSun]?[/font][font=SimSun]43[/font][font=SimSun]頁,臺北:五洲出版社,[/font][font=SimSun]1975[/font][font=SimSun]年。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][44][/size][/font][/font][font=SimSun]李鼎祚:《周易集解》卷第四。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][45][/size][/font][/font][font=SimSun]孔穎達:《周易正義》卷二,《十三經注疏》,[/font][font=SimSun]32[/font][font=SimSun]頁。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][46][/size][/font][/font][font=SimSun]文淵閣《四庫全書》經部易類《伊川易傳》卷二。[/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][47][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]158[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][48][/size][/font][/font][font=SimSun]馬承源主編:《上海博物館藏戰國楚竹書(三)》,[/font][font=SimSun]59[/font][font=SimSun]頁。[/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][49][/size][/font][/font][font=SimSun]劉釗:《〈容成氏釋讀一則(二)》,簡帛研究網,[/font][font=SimSun]2003[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]4[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]6[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun][/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][50][/size][/font][/font][font=SimSun]陳偉:《楚簡〈周易〉文字試釋》,簡帛研究網,[/font][font=SimSun]2004[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]4[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]18[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun][/font]

    [font=SimSun][font=SimSun][size=9pt][51][/size][/font][/font][font=SimSun]徐在國:《上博竹書(三)〈周易〉釋文補正》,簡帛研究網,[/font][font=SimSun]2004[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]4[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun]20[/font][font=SimSun][/font][font=SimSun][/font]

    乾清 replied 19 年 前 1 Member · 0 Replies
  • 0 Replies

Sorry, there were no replies found.

Log in to reply.